Tuyên bố Luân Đôn thống nhất ý kiến của các bên liên quan về chống lại các bệnh nhiệt đới bị lãng quên (NTDs) và họ đang kêu gọi tiếp tục đầu tư, mở rộng sự hợp tác với Tổ chức y tế thế giới (WHO) nhằm đánh bại các bệnh nhiệt đới bị lãng quên.
Lời kêu gọi được đưa ra khi tổ chức các bệnh nhiệt đới lãng quên toàn cầu kỹ niệm 5 năm thực hiện tuyên bố Luân Đôn và hợp tác với WHO thông qua hệ thống trực tuyến. Đây là sự kiện trực tuyến kỹ niệm 5 năm thực hiện lộ trình và tuyên bố Luân Đôn và cũng là Hội nghị lần thứ 2 của WHO cùng các đối tác toàn cầu kỹ niệm 1 thập kỹ chống lại các bệnh nhiệt đới bị lãng quên (Geneva, ngày 19/4/2017).
Lộ trình và tuyên bố Luân Đôn
Tháng 1/2012, WHO đã công bố lộ trình, đặt ra các mục tiêu, cột mốc liên quan nhằm tăng cường kiểm soát, phòng ngừa, loại trừ và thanh toán các bệnh NTDs. Sau ngày này và căn cứ vào lộ trình, các tổ chức y tế quốc tế trên toàn cầu cũng như các nhà tài trợ và các hãng dược đã gặp nhau tại Luân Đôn ngày 30/01 cam kết việc hỗ trợ nhằm đạt được mục tiêu của tuyên bố vào năm 2015 và 2020 cho 10 bệnh NTDs.
Chỉ riêng năm 2015, kết quả của tăng cường sự hợp tác đã điều trị cho gần 1 tỷ người, bao gồm các lĩnh vực:
- Năm 2015, tất cả những người hiến máu ở các nước Mỹ La tinh đã được sàng lọc bệnh Chagas trước khi hiến máu.
- Năm 2017, ba quốc gia (Chad, châu Phi và Nam Su Đăng) báo cáo có lan truyền bệnh giun chỉ bạch huyết. Năm 2016, có 25 trường hợp bệnh được báo cáo và tại Mali lần đầu tiên báo cáo không có trường hợp bệnh nào. Số lượng trường hợp bệnh đã giảm mạnh từ 1.797 được báo cáo trong năm 2010.
- Năm 2015, có khoảng 3.000 người mắc bệnh Trypanosoma châu Phi (bệnh ngủ châu Phi) được báo cáo trên toàn thế giới, số người mắc giảm từ gần 40.000 người (năm 1998) xuống còn khoản 10.000 người (năm 2009).
- WHO đã công nhận hai quốc gia loại trừ bệnh đau mắt hột là Morocco (năm 2016) và Oman (năm 2012).
- Năm 2016, WHO đã công bố hướng dẫn mới về công nhận loại trừ bệnh giun chỉ bạch huyết và bệnh đau mắt hột.
- Năm 2016, WHO đã công nhận 6 quốc gia loại trừ giun chỉ bạch huyết là (Campuchia, Quần đảo Cool, Maldives, Niue, Sri LanKa và Vanuatu).
- Thêm 18 quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh nhiễm giun chỉ bạch huyết đã giảm đến mức không còn sử dụng thuốc điều trị.
- Bệnh giun chỉ bạch huyết gần như đã được loại trừ ở khu vực châu Mỹ: Guatemala (2016), Mexico (2015), Ecuador (2014) và Colombia (2013) hiện nay được báo cáo là không có trường hợp bệnh.
- Giám sát và quản lý trường hợp bệnh NTDs đã được tăng cường thông qua hệ thống cơ sỡ dữ liệu; WHO hiện đang xem xét phương pháp mới trong phát hiện trường hợp bệnh, quản lý các yếu tố bất lợi, khắc phục những yếu tố ảnh hưởng đến da do nhiễm bệnh NTDs.
- WHO đã ban hành tài tiệu hướng dẫn toàn cầu kiểm soát véc tơ nhằm ngăn chặn các bệnh do véc tơ truyền như sốt xuất huyết, chikungunya, sốt rét, Zika và được xem xét bởi Hội đồng Y tế thế giới trong phiên họp lần thứ 17 tại Geneva, ngày 22-31/5/2017.
ThS. Nguyễn Văn Khởi
Lược dịch: https://www.who.int/neglected_diseases/news/WHO_Roadmap_five_years_of_collaboration/en/