Muỗi Aedes aegypti kháng thuốc diệt côn trùng có liên quan đến đột biến gen

Muỗi Aedes aegypti được biết đến như vật trung gian truyền virus Zika, sốt vàng da và SXH.

Theo Nikken Asia đưa tin , nhóm các nhà nghiên cứu tại Viện Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Nhật Bản vừa tìm thấy đột biến gen mới của muỗi Aedes aegypti hay còn được gọi là muỗi sốt vàng hay muỗi sốt xuất huyết, có khả năng cao kháng thuốc diệt côn trùng thông thường.

Sự gia tăng số lượng của loại muỗi có thể kháng hóa chất diệt côn trùng ở khu vực Đông Nam Á, trong đó, hơn 80% muỗi Aedes aegypti lưu hành ở Việt Nam và Campuchia được phát hiện có đột biến gen này. Nghiên cứu chỉ ra ngay cả khi nồng độ hóa chất diệt côn trùng được nâng lên gấp 10 lần so với nồng độ có thể tiêu diệt muỗi thông thường, khoảng 80% số muỗi thu thập được tại Hà Nội vẫn sống sót.

Theo nhóm nhiên cứu cho biết, xác định đột biến gene mới có tên là L982W, khiến muỗi có khả năng kháng thuốc trừ sâu thông thường cao hơn. Khoảng 78-99% muỗi ở 3 khu vực gồm Hà Nội, TP.HCM và thủ đô Phnom Penh (Campuchia) có đột biến gene này. Tính cả L982W, 4 đột biến gene hiện nay đều có khả năng kháng thuốc diệt côn trùng. Tỷ lệ muỗi có 2/4 đột biến gene chiếm 91% ở Phnom Penh, điều này cho thấy sức đề kháng của muỗi đang ngày càng mạnh hơn.

Theo nhóm nghiên cứu cho biết, có khả năng muỗi kháng hóa chất đã lan từ Campuchia sang Việt Nam. Mặc dù không tìm thấy muỗi mang đột biến gen L982W ở Lào, Thái Lan và Trung Quốc, loài muỗi này có thể đang lan rộng khắp bán đảo Đông Dương và các khu vực khác ở châu Á.

Ngoài ra, Nhật Bản cũng bắt đầu lo ngại về muỗi Aedes aegypti vì các khu vực muỗi có thể sống sót qua mùa đông đang mở rộng khi nhiệt độ ấm lên.

Ông Kasai (Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới - WHO) khu vực Tây Thái Bình Dương nhấn mạnh cần kiểm tra chặt chẽ cách muỗi kháng thuốc diệt côn trùng lan rộng khắp bán đảo Đông Dương cũng như làm thế nào để giảm việc sử dụng thuốc diệt côn trùng pyrethroid, loại thuốc trừ sâu bọ phổ biến.

ThS. Cao Thị Hường

TÀI LIỆU THAM KHẢO

https://zingnews.vn/dot-bien-gene-khien-muoi-gay-sot-xuat-huyet-khang-thuoc-diet-con-trung-post1399341.html

https://asia.nikkei.com/Business/Science/Southeast-Asia-warned-of-insecticide-resistant-dengue-mosquitoes