Bệnh sốt rét và vấn đề kháng hóa chất pyrethroid sau khi triển khai màn tẩm hóa chất diệt côn trùng và liệu pháp thuốc phối hợp với artemisinin: một nghiên cứu dọc

Một nghiên cứu dọc được thực hiện trong quần thể dân cư của làng Dielmo từ 1/2007 đến 12/2010. Trong thời gian này, những trường hợp sốt được giám sát và phác đồ artesunat kết hợp với amodiaquin được dùng để điều trị những trường hợp mắc sốt rét. Tháng 7/2008, toàn bộ dân cư trong làng được cấp màn tẩm deltamethrin có tác dụng kéo dài (LLIN).
Đã có báo cáo về sự giảm đáng kể bệnh sốt rét ở nhiều nước Phi Châu sau khi phân phối màn tẩm hóa chất diệt côn trùng và sử dụng những phác đồ điều trị phối hợp với artemisinin (ACTs).

Mục đích của nghiên cứu là đánh giá tác động của các chính sách này đối với bệnh sốt rét, quần thể muỗi, và ký sinh trùng lạnh tại một vùng nông thôn ở Tây Phi.

Trong suốt thời gian nghiên cứu, tiến hành bắt muỗi ban đêm vào mỗi tháng và đánh giá các trường hợp mang ký sinh trùng lạnh qua các điều tra cắt ngang.

Xử lý thống kê phân tích hồi quy nhị thức âm, hồi quy logistic, và phép thử nhị thức hoặc Fisher exact.

Kết quả: có 464 ca sốt rét lâm sàng do Plasmodium falciparum trong thời gian theo dõi 17858 người-tháng. Tỷ lệ mắc mới sốt rét trung bình là 5,45 (KTC 95% 4,90 -6,05) cho mỗi 100 người tháng trong khoảng thời gian từ 1/2007 đến 7/2008, trước khi phân phối màn LLIN. Tỷ lệ mắc mới giảm xuống 0,41 (0,29 - 0,55) trong khoảng tháng 8/2008 đến tháng 8/2010, nhưng tăng lại tới 4,57 (3,54 - 5,82) trong khoảng tháng 9 đến tháng 12 năm 2010, tức là 27 – 30 tháng sau khi cấp màn LLIN. Sự tăng trở lại của số ca sốt rét xảy ra cao nhất ở nhóm người lớn và trẻ trên 10 tuổi: 45/71 (63%) ca sốt rét của năm 2010 so với 126/384 (33%) ca của năm 2007 và 2008 (p< 0,0001). Năm 2010 có 37% muỗi Anopheles gambiae kháng với deltamethrin, và tỷ lệ đột biến kháng Leu1014Phe kdr tăng từ 8% năm 2007 lên 48% năm 2010 (p = 0,0009).

Phân tích: sự tăng kháng của A. gambiae với pyrethroid và sự tăng cảm thụ bệnh ở nhóm trẻ lớn và người trưởng thành, có thể do suy giảm miễn dịch, đã làm tăng trở lại các ca bệnh và gây nên sự chuyển dịch trong nhóm tuổi mắc sốt rét.

Vì vậy, việc cấp thiết hiện nay là phải xác định và triển khai các chiến lược chống lại vấn đề kháng hóa chất diệt côn trùng và giảm thiểu tác hại của nó.

P.QLKH-ĐT

Nguồn:http://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099%2811%2970194-3/fulltext?_eventId=login&elsca1=ETOC-TLID&elsca2=email&elsca3=segment